ARITA als spreker

Een van de meest prangende vragen in deze dynamische tijd: hoe halen we de gewenste toekomst naar ons toe? In tijden van crises heeft de samenleving behoefte aan pioniers die nieuwe scenario’s en zienswijzen verkennen. Arita Baaijens is zo’n pionier. Zij rekt de verbeelding op, breekt muren tussen disciplines af en verkent opties. Vaststellen dat een nieuwe koers nodig is deze turbulente tijd, dat kunnen velen. Maar hoe kom je met elkaar tot een visie, een gedeeld verhaal? Baaijens geeft diepgang en pit aan een debat, haar bijdragen zijn inhoudelijk sterk en altijd nét even anders dan het gangbare discours. Op kennisdagen zet ze organisaties in verandering op het juiste spoor. Wat overtuigt en aanspreekt is de lichtvoetige aanpak in combinatie met diepgang, originaliteit en wijsheid die is getoetst aan de praktijk.

Arita Baaijens is lid van de Royal Geographical Society en ontving internationale erkenning en prijzen voor grensverleggend onderzoek naar betekenis van landschap. Baaijens werkt multi-disciplinair. Ze is directeur van stichting Living Landscapes en initieerde landschapsproject ‘Paradijs in de polder’, het filosofisch taalexperiment ‘Taal voor de toekomst’ en recent onderzocht ze onze bazige omgang met de Noordzee. Het onderzoek resulteerde in een boek en televisiedocumentaire. Baaijens publiceert artikelen en boeken waaronder bestsellers ‘Een regen van eeuwig vuur’ en ‘Zoektocht naar het paradijs.’ In 2018 verscheen ‘Paradijs in de polder, wat landschap je vertelt’ en in 2025 ‘In gesprek bij de Noordzee’. Als pionierend ontdekkingsreiziger verbleef ze lange tijd in de Sahara, Siberië en Papoea Nieuw Guinea. Daar ontdekte ze dat er vele modellen van de werkelijkheid bestaan. De vraag ‘wie heeft gelijk?’ is niet zo belangrijk, wat er wel toe doet is welk narratief je als organisatie en samenleving wilt voeden. 

Opdrachtgevers zijn onder meer: Spui25, ArtEz, Waterschappen, Rechten van de Natuur, Pakhuis de Zwijger, WUR, Arcadia/BOSK, Landschapstriënnale, ARK Natuurontwikkeling, Politieacademie, HR, UWV, Provincie Zuid-Holland, Flevoland, Studiedag Taal & Tech, IVN, Eiland Festival Zeeland, Rijksmuseum Twenthe.

ARITA als gastdocent

Waar geen pad is kun je alle kanten op 
Regelmatig ben ik te gast bij kennis- en opleidingsinstituten. De centrale vraag is meestal hoe je onderzoekers en studenten kunt voorbereiden op een toekomst die zich niet laat voorspellen. Experts en fixers grijpen terug op wat in het verleden goed werkte. Maar die tijd is echt voorbij. Het ongewisse vraagt om een aanpak waarbij nieuwsgierige onbevangenheid je verder brengt dan voortbouwen op schijnzekerheden. Een regeneratieve toekomst naar je toe halen, dat lukt alleen met de nodige durf, verbeeldingskracht en de vrijmoedige mindset van een ontdekkingsreiziger.

Gelukkig is de mens van nature creatief. Niet-weten stimuleert het oplossend vermogen. Tijdens solo-expedities merkte ik dat het grote voordelen heeft wanneer je als  nieuwkomer niet op routine kunt terugvallen. Het onbekende vereist flexibiliteit en omdenken. Wat mij scherp hield was de zekerheid dat een foutje mijn einde kon betekenen. Juist dat gegeven – rug tegen de muur – maakt enorm vindingrijk. Obstakels en beperkingen blijken dan de drijvende kracht te zijn achter vernieuwing. Nieuwsgierig naar mogelijkheden voor een masterclass deep mapping voor studenten? Een workshop over innovatieve cartografie voor de natuur-inclusieve stad of veldwerk in het landschap met burgers, bestuurders, landschapsarchitecten? Laten we snel kennismaken!

Sleutelwoorden: toekomstverkenners, vindingrijk omdenken, weerstand ombuigen in nieuwsgierigheid.

Opdrachtgevers zijn onder meer: ArtEz, Van Gogh Nationaal Park, Wintertuinen, HKU, Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Joke Smit College, Politie Academie, Universiteit van Amsterdam, De Ketelfactory.

ARITA als consultant

Nederland gaat op de schop – verbeelders met visie gevraagd

Conflicten over herinrichting van de ruimte gaan altijd over emoties en zelden over cijfers en objectieve data. Toch vind je op de kaart van NL nauwelijks iets terug over de sterke band tussen ons en de plek waar we wonen of graag verblijven. De omgevingsvisie vereist inbreng van burgers, maar hoe praten overheid en burgers met elkaar over zaken die niet meetbaar zijn, zoals verbondenheid met een plek of landschap? Wat doe je als woorden of begrippen ontbreken voor de gevoelde betekenis van een plek? Tijdens online en offline presentaties, workshops deep mapping, en excursies verkent Arita Baaijens samen met landmakers, bestuurders, bewoners, gebruikers en natuurliefhebbers de bandbreedte van betrokkenheid bij landschap. Aansluitend verwerken deelnemers de resultaten in vernieuwende gebiedskaarten, die een robuuste basis vormen voor een vruchtbare dialoog over herinrichting van het ruimtelijk domein.

Sleutelwoorden: deep mapping, biografie van landschap, participatie, omgevingsvisie, verbinding, beleving, vernieuwende cartografie, taal voor de toekomst. Zie ook informatie op de webpagina’s Projecten en Living Landscapes.

Opdrachtgevers zijn onder meer: Landschapstriënnale N-Brabant, Provincie Zuid-Holland, Tolhuistuin Amsterdam-Noord, gemeente Amsterdam, Van Gogh Nationaal Park.

ARITA als onderzoeker

Kortlopend, multidisciplinair onderzoek met als focus de wederzijdse relatie tussen mens en landschap. Denk aan participatie-opgaven bij de energietransitie, natuurinclusief bouwen, impact van taalgebruik op burgers en bestuurders m.b.t. toekomstbestendig natuurbeleid.  Meer informatie op webpagina Projecten.

ARITA als reisgids

TREKTOCHT met KAMELEN 

12 dagen  |  8 deelnemers  |  Egyptische woestijn | begin december   

Na vijftien jaar keer ik terug naar de Witte Woestijn in Egyptische, waar ik een eeuwigheid geleden mijn eerste schreden in de woestijn zette. Met een kleine groep van 8 liefhebbers lopen we elke dag 4-6 uur door een afwisselend landschap en slapen buiten onder een baldakijn van sterren (geen tenten). Kamelen dragen onze bagage en wij lopen met een kleine dagrukzak (water, snacks). Wat deze reis bijzonder maakt is dat het na de opstand (januari 2011) jarenlang verboden was om zelfstandig met kamelen rond te reizen. Ik verheug me enorm op deze trip en de hernieuwde kennismaking met plekken die me dierbaar zijn. We verblijven aan het begin van de reis een volle dag in Cairo. De dag staat in het teken van literatuur, schrijvers, bohémiens én kamelen. Wie wil kan met mij mee naar de oude kern van de stad waar ik destijds mijn uitrusting bij elkaar scharrelde. Een kleurrijke en levendige wijk vlakbij de tentenmakerstraat. Je waant je er in het Cairo van weleer.  

Arita is al jaren gefascineerd door landschap. Waarom is de ene plek de andere niet? Wat is de genius loci, het karakter, van een plek? Hoe kunnen we landschap verstaan? Op deze reis maakt ze je deelgenoot van haar fascinaties. 

Karakter van de reis – kleinschalig, sportief, aandacht voor de omgeving. Deelnemers zijn echt fit, avontuurlijk ingesteld, pretogen, loopbenen, waarderen een goed gesprek én stilte, houden van primitieve omstandigheden. Wel slaapmatras, geen stoeltjes.  Gezond eten. ’s Avonds een vuurtje. In totaal 8 volledige loopdagen en drie hotelovernachtingen. Een ontdekkingsreis in de ware zin van het woord.

Half mei zijn de details van deze reis bekend en kun je vrijblijvend het programma aanvragen. Je kunt je ook aanmelden voor de nieuwsbrief die ik onregelmatig verstuur. Dan hoor je als eerste wanneer je je voor deze reis kunt aanmelden. Inschrijven voor de nieuwsbrief kan via de knop hieronder.